İşlemci Alırken Dikkat Edilmesi Gerenler Nelerdir ?

Öncelikle İşlemci Nedir, Nasıl çalışır, Bilgisayar veya cihazlarımızdaki görevleri nelerdir, sorularına cevap arayalım…

CPU (Central Processing Unit) Türkçesiyle merkezi işlem birimi olan ve günümüzde işlemci olarak adlandırdığımız anakartın üzerine takılan bir bilgisayar donanımıdır. İşlemci için bilgisayarın beyni diyebiliriz. Bilgisayarın genel performansından sorumlu olan birimdir. Yaptığımız her işlem işlemciden geçiyor yani klavyede bir tuşa basmamızdan, fareyi oynatmamıza ve bir programı çalıştırmamıza kadar işlemciden geçer. İşlemci kendi içinde LU ve CU yani Logic Unit ve Control Unit olarak yapılar barındırır. Bir de artık ALU vardır ki , bu da Aritmetik Logic Unit in kısaltılmışıdır. ALU ; toplama ,çıkarma , çarpma, bölme gibi aritmetik işlemleri yapmasını sağlar. Logic Unit ise False , True yani yanlış ve doğru şeklindeki girdiler üzerine çalışır. Temel olarak Control Unit (CU) ise Logic yanni hafıza ile ALU gibi ünitelerin arasındaki veri transferini kontrol eder.

İşlemcinin Görevi Nedir ?

İşlemciler bilgisayarda yönetici görevi görür. Nasıl ki insan vücudu sinir sistemi ile komutlar verilerek yönetiliyor bilgisayarda da işlemci yapılan bütün eylemleri kontrol altında tutarak tüm birimlerin sisteme bağlı çalışmasını sağlar. İşlemci kendine gelen komutları işleyerek ya çevre birimlerine gönderir ya da bellekte tutar.

İşlemcinin Nasıl Çalışır ?

Aslında giriş kısmında işlemci içerisindeki yapıları tanıttık ve nasıl çalıştığını biraz anlattık Ancak biraz daha açmak gerekirse, işlemcinin yapısında milyonlarca transistör denilen yarı iletken maddeler bulunur. Bu transistörlerden geçen elektrik sinyalleri toplama, çıkarma, çarpma, bölme gibi işlemler gibi matematiksel işlemlere dönüştürür.

ALU (Aritmetik ve Mantıksal İşlem Birimi), işlemcinin en önem taşıyan birimidir diyebiliriz. Toplama, bölme, çıkarma, çarpma işlemlerin dönüştürür demiştik. Kısaca Alu’nun ne kadar fonksiyonu varsa o kadar o kadar değeri vardır.

Komut Çözücü (Instruction Decoder): Bir işlemcinin yaptığı kodlamalar için icra işlemini başlatan ve komutun yerine getirmek için gerekli olan işlemleri belirler.

Kaydediciler (Registers): Kaydedicilerde anabellekte işlenmek üzere merkezi işlem birimine gönderilen verilerin işlenmesi sırasında geçici olarak bekletilen yerdir.

Veriyolu (Bus): İşlemcinin bilgisayarın diğer donanımları ile iletişime geçmesini sağlayan yollardır.

Başlıca Bilgisayar İşlemci üretici markaları

AMD ve İntel başlıca işlemci üreticileridir. İntel bu sektörde pc işlemcileri için yıllardır lider konumundaydı. AMD ise farklı şikayetlerle (ısınma, veri işleme yavaşlığı, kısa ömür vb..) biraz geride kalmıştı ancak artık AMD de Ryzen teknolojisinin de geliştirilmesiyle şu anda intel ile yarışır hale gelmiştir.
İşlemcilerin fonksiyonlarına ve çekirdek sayılarına göre farklı türleri mevcuttur. Örneğin; İntel Xeon, i3, i5, i7, i9 gibi modellere sahiptir. AMD Athlon, Fx, Ryzen gibi serileri vardır. İşlemcilerde çekirdek sayısı ve saat hızı arttıkça performansı da doğru orantılı olarak artacaktır. Bilgisayarı kullanış amacına göre giriş, orta ya da ileri düzey bir işlemci seçimi yapabilirsiniz.

İşlemci Alırken Dikkat Edilmesi Gerenler Nelerdir ?

Yazımızın en önemli noktası olan işlemci seçiminde dikkat edilmesi gereken ve doğru bilinen yanlışları biraz açalım. Bir çok kişi işlemci alırken performans açısından seçim yaparken i3 olmasında i5 olsun ya da i5 olmasında i7 olsun gibi kriterlerde bulunurlar. Bu seçimleri yaparken bir diğer önemli noktada işlemcinin neslidir. Örneğin A bilgisayarın işlemcisi i5 9250U ve B bilgisayarının işlemcisi de i7 5005U bu durumda hangi bilgisayar daha hızlıdır ? Tabi ki i5 9250u bilgisayarı daha  hızlıdır. Çünkü her ne kadar B bilgisayarının işlemcisi daha yüksek olsa da A bilgisayarının nesli daha yüksek olduğundan dolayı A bilgisayarı daha hızlı olabiliyor. Bu i5 den sonraki 9…. 8… 7…. gibi sıralanan ilk sıradaki rakam işlemcinin neslini anlatmaktadır. Şu an günümüzde intel 10. nesil işlemciler satılmaktadır. Son nesil işlemciler günümüzden günümüze değişen nesiller bunların hepsi işlemcilerin performanslarını etkiler.
Ancak her zaman nesil olarak daha üstün olan diğer işlemciden hızlı olduğu anlamına da gelmez. Burada farklı kriterlerde olabilir. Örneğin saat hızı çekirdek sayısından daha önemli olabilir. Daha yüksek saat hızları yani “Clock Speed” oyun oynamak gibi basit ve yaygın görevlerde daha yüksek performansa dönüşürken daha fazla çekirdek, zaman alan iş yüklerinden daha hızlı geçmenize yardımcı olacaktır.
O zaman işlemciyi alırken veya bir bilgisayar toplanırken seçiminizi ne iş yapacağınıza göre de oluşturmanız gerekir. Temel olarak aşağıdaki karşılaştırmalara bir göz atalım;

Örneğin; i5 7400U işlemcili bilgisayarımız var bu işlemcinin nesli kalın harf ile yazdığım “7”’dir. İ3, ,5 ya da i7 den sonra gelen sayının ilk rakamı işlemcinin neslini ifade eder.
Bu numaraların sonunda K , M , X gibi rakamlarda görürsünüz. Bunların her üretici de farklı anlamları varıdır.Basitçe anlatmak gererkirse ; M = mobile yani taşınabilir cihazlar için geliştirilmiş anlamı taşır. X = bu işlemcinin yüksek clock speed i olduğunu , yani hızlı olduğunu anlatır. K= Aldığınız işlemcinin sınırlarını zorlamak için yapılan Overclocking işleminin yapılabildiğini anlatır.

İşlemci ile ne iş yapacağınıza göre bütçenizi aşağı yukarı bilmek istiyorsanız;

• Temel Bilgisayar görevleri (outlook, word, excel çalışmaları) = 50-120 usd arası bir bütçe gerektirir. İki veya 4 çekirdekli bir işlemci işinizi rahatlıkla görecektir. Çok fazla nesil araştırması yapmanıza ya da i7,i9 gibi üst seviye işlemciler almanıza gerek yoktur.
• Oyuncu Bilgisayarı için işlemciler = 150-250 usd arasında bir bütçe minimum belirlemeniz gerekir. Bu işlemciler i5, i7,i9,Amd Ryzen 5 yada ryzen 7 olabilir. Oyun bilgisayarında Ekran kartı dediğimiz Grafik kartları daha önemli olduğu için bütçenizi i5 veya Ryzen 5 den yana kullanıp , ekran kartına daha çok bütçe ayırabilirsiniz.
• Grafik Tasarım , Overclocking işlemciler = 250 – 400 usd arasında bir bütçe gerektirir.
  Photoshop ya da video işleme gibi işler yapılacak bilgisayarlarda daha fazla çekirdek, daha fazla hız aranır. Bu sebeple işlemci en önemli unsurlardandır. Yine iyi bir ekran kartı ve Ram için yüksek bir bütçe ayırmanız gerekir.
• Workstation , İş işlemcileri = Minimum 375 usd bütçe ayırmanız gerekir ki bu alt sınırdır. İyi bir workstation için 700 usd civarında işlemci bütçesi ayırmanızı öneririz.
  Üç Boyutlu animasyon, Ağır iş yükü gerektiren Solidworks, render cihazları genelde bu işlemcileri kullanır. Server ve sunucularda da kullanılan bu işlemciler uzun süreli ve yüksek çalışma performansına dayanıklıdır. Bu görevler için de özel soğutucuları bulunmaktadır. Genelde iş ortamları workstation cihazları için bir uzmana danışın.

Sizde işlemci üzerine bir sistem kurmak istediğiniz zaman sadece internet üzerinde araştırmak yerine, kendinize bu işte uzman bir firma bularak doğru seçimini yapmanızı tavsiye ederiz.Eğer teknolojiye ilgi duymuyorsanız, her geçen gün yeni bir teknoloji ile yeni bir işlemci ortaya çıkaran firmaları takip etmeniz zordur. Size doğru işlemcili cihazlar önermek için MSK Global uzmanları yardımcı olacaktır. Linkten iletişim sayfamıza ulaşabilirsiniz.

Rabia Taşdemir
MSK Global Elektronik
Satış Şefi  / Sales Chef
e-mail : rabiat@mskglobal.net